Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny w 2014 roku została przyznana za prace, które nie przyczyniły się bezpośrednio do postępów praktycznej medycyny, mają jednak ogromne znaczenie poznawcze i pozwalają na lepsze rozumienie mechanizmów działania mózgu. Nobliści – John O’Keffe oraz małżeństwo Edvard i May-Britt Moser, zostali uhonorowani za prace tłumaczące, w jaki sposób ssaki wiedzą, gdzie znajdują się w przestrzeni. Wykazano w nich, że występująca u ssaków formacja hipokampa i przylegająca do niej kora śródwęchowa zawierają system, w wyniku którego mózg orientuje się w przestrzeni w sposób podobny, jak kierowca posługujący się systemem GPS. Zaangażowane neurony tworzą siatkę przestrzenną, a zbliżanie się do jej granic lub podchodzenie do określonych miejsc powoduje zmianę rytmu iskrzenia szczególnych neuronów, co informuje mózg o tym, w którym miejscu się znajduje.

Odkrycia te otwierają nowy rozdział w neurobiologii. Teraz przed badaczami pojawia się kwestia rozszyfrowania kodów, którymi posługują się neurony prowadząc nieustanne obliczenia pozycji ciała względem otoczenia. Pozostaje jeszcze wiele punktów dotyczących wyjaśnienia zmian rozwojowych sieci, ewentualnego wpływu warunków zewnętrznych na kształtowanie się sieci czy relacji pomiędzy pamięcią przestrzenną a innymi rodzajami pamięci.

Jerzy Vetulani – profesor nauk przyrodniczych, psychofarmakolog, neurobiolog, biochemik, członek Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności, członek honorowy Indian Academy of Neuroscience, doctor honoris causa Śląskiego Uniwersytetu Medycznego i Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Autor kilkuset prac badawczych o międzynarodowym zasięgu. Popularyzator nauki, przez ponad dwie dekady redaktor naczelny czasopisma „Wszechświat”. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Zdaniem Piotra Wilama start-up, aby zdobyć inwestora, musi dawać rozwiązanie konkretnego problemu odbiorców – tylko wtedy ma szansę powodzenia. Ważna jest także osoba przedsiębiorcy, lidera, człowieka aktywnego, który umie sprzedać swój pomysł i przekonać do swoich racji. Musi mieć wizję swojej firmy na globalnym rynku.
Jak sam przyznaje, o wejściu kapitałowym wielokrotnie decyduje strategia, sprawne działanie projektu i ludzie – ich motywacja, determinacja w dążeniu do celu, umiejętność słuchania i reagowania na nowe fakty, a dopiero później kalkulacje finansowe. Szczególnie interesujące są dla niego przedsięwzięcia z zakresu technologii cyfrowej o globalnym potencjale. Technologie ewoluują a pod ich wpływem cała gospodarka, nawet jeśli to oznacza, że horyzont czasowy inwestycji to kilkanaście lat.
Tegoroczne wystąpienie na TEDxKraków to gwarancja lekcji o najwyższej jakości dla przedsiębiorców i miłośników nowych technologii, którzy potrzebują bodźca, wizji albo po prostu wyzwania rzuconego przez kogoś, kto z pasją dostrzega ogrom możliwości obecny w krakowskim środowisku start-up’owym.

Daj się zainspirować, namówić do działania, otwórz się na innowacyjne przedsięwzięcia i bądź ich współtwórcą.
13 czerwca, Centrum Kongresowe ICE Kraków. Zapraszamy do rejestracji udziału w wydarzeniu!

Piotr Wilam - wizjoner i ekspert w branży internetowej. Z wykształcenia filozof, matematyk i ekonomista. Absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Oxford University oraz London Business School. Dryg do interesów wykazywał już podczas studiów na Oxfordzie, kiedy postanowił sprowadzać do Polski słowniki językowe. Dalej kolej miała przyjść na przewodniki turystyczne, ale tu trzeba było sprostać wymaganiom rynku i tłumaczyć je na polski. Tak właśnie powstało wydawnictwo Pascal. Będąc pasjonatem nowych technologii współtworzył takie spółki jak Optimus Pascal, Onet.pl, Grono.net i Merlin.pl. Obecnie współzałożyciel, inwestor i partner zarządzający w krakowskim funduszu inwestycyjnym  Innovation Nest oraz członek zarządu SPIN – Szkoły Przedsiębiorczości Innovation Nest.

Krakowski Alarm Smogowy to ruch społeczny, który został zainicjowany w odpowiedzi na dramatyczną jakość powietrza w Krakowie. Działania miasta w zakresie ochrony środowiska i nakłady finansowe przeznaczone na ten cel były nieadekwatne do skali problemu. Niepokojące informacje, że ponadnormatywne stężenie jest przekraczane w stolicy małopolski przez ponad 200 dni w roku, i że oddychamy powietrzem najbardziej zanieczyszczonym w Europie, zmusiły grupę krakowskich aktywistów, do wzięcia sprawy w swoje ręce. Podjęto działania skierowane na budzenie świadomości wśród mieszkańców, upatrując w wywieraniu presji społecznej, drogę do podjęcia efektywnych działań na wyższym szczeblu. Dążeniem KAS’u jest doprowadzenie jakości powietrza, w perspektywie kilkuletniej, do stanu zgodnego z prawem i bezpiecznego dla zdrowia mieszkańców. Ogromny atut tej inicjatywy to chęć dialogu – zaangażowani są lekarze, artyści, agencje reklamowe a także politycy nastawieni na szukanie wspólnych rozwiązań, które w dalszej perspektywie mogą doprowadzić do zmiany prawa na poziomie krajowym.
Jak piszą na swojej oficjalnej stronie:
Chcemy rozmawiać ze wszystkimi decydentami w celu wypracowania szybkich rozwiązań poprawy jakości powietrza. Chcemy również współpracować z przedstawicielami różnych środowisk – naukowych, pozarządowych, artystycznych itd. – by podejmować  wspólne wysiłki na rzecz osiągnięcia celu.

Magdalena Kozłowska - aktywistka społeczna, z Krakowskim Alarmem Smogowym związana od 2013 roku, gdzie odpowiada za analizę danych, tłumaczenia i działania promocyjne. Doświadczenie w tych dziedzinach zbierała w instytucji państwowej i największym polskim portalu internetowym. Absolwentka Kulturoznawstwa i Historii, obecnie kontynuuje naukę jako doktorantka Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Matt nauczył się na własnym przykładzie, że zbiorowe podejście jest w stanie przełożyć się na wydajniejsze wyniki. Tak więc współtworzenie stało się istotą jego pracy, spędził ponad dekadę jako Dyrektor Nowhere Group gdzie wspólne i świadome zaangażowanie dało ujście wielu kreatywnym praktykom. Ponadto udoskonalał współpracę między biznesem, samorządami, naukowcami i inicjatywami społecznymi aby przyczynić się do rozwiązania jednych z współcześnie najistotniejszych wyzwań światowych, włączając w to kwestie dotyczące energetyki, finansów, żywności, dobrego samopoczucia, urbanizacji czy odporności.

Ponieważ jako społeczeństwo ewoluujemy od ery informacji coraz bardziej w kierunku dobrego samopoczucia, jakość naszych korelacji ma zasadnicze znaczenie. Aby ponownie połączyć te kropki najbardziej efektywne co możemy zrobić, to zmniejszyć opór między nami. Bazując na własnych doświadczeniach Matt Clarke podzieli się ze zgromadzoną w Krakowie TEDexową publicznością pięcioma kluczowymi zasadami, z którymi każdy, kto chce aby jego przedsiębiorstwo odniosło sukces, powinien się zapoznać.

Matt Clarke jest założycielem i prezesem Switched On Global oraz  partnerem w Leader’s Quest, specjalizuje się budowaniem współpracy w skomplikowanych warunkach biznesowych. W trakcie swojej kariery współpracował z zarządami jednych z największych światowych spółek.
Jest współzałożycielem i kuratorem The Friends of Baale Mane – społecznego przedsięwzięcia które w okolicy Bangalore w Indiach stworzyło pełny ciepła dom dla dziewcząt, osieroconych lub tych które nie mają wsparcia ze strony rodziców, aby zapewnić im wychowanie i rozwój.
Matt mieszka w Londynie razem ze swoją żoną i dwójką synów ciesząc się swoją pasją do muzyki, zdrowego trybu życia i wspierania lokalnej społeczności.

W powojennym Związku Radzieckim zarówno przemysł muzyczny jak i sam repertuar były całkowicie kontrolowane przez państwo. Miłośnicy fonografii ryzykowali więzienie stosując nieprzeciętne, a wręcz nielegalne techniki reprodukcji aby dzielić się ulubionymi piosenkami. Nie mieli dostępu do konwencjonalnych sposobów rejestracji dźwięku jednak dzięki swojej pomysłowości znaleźli sposób, żeby osiągnąć zamierzony cel. Wielu starszych ludzi z dawnego ZSRR pamięta dziwnie giętkie płyty słuchane w czasach swojej młodości. Nagrane na nich utwory zachodniego jazzu i rock and roll’a poprzeplatane były zakazaną rosyjską muzykę. Te nośniki dźwięku nazywano potocznie kośćmi lub żebrami.

13 czerwca w Centrum Kongresowym ICE Kraków, Stephen Coates zaprezentuje niesamowitą historię zakazanej technologii, kulturę zimnej wojny i ludzkie dążenia do stworzenia dźwięków za pomocą projektu X-Ray Audio. Nie zabraknie fotografii, dźwięków i filmów zawierających zeznania Rosjan z tego okresu.

Stephen Coates - jest kompozytorem i producentem muzycznym. Natknął się na temat nagrywania muzyki na nośniki z zapisem rentgenowskim podczas podróży do Rosji występując z zespołem The Real Tuesday Weld. Absolwent Royal College of Art. Jest szczególnie zainteresowany interakcją między muzyką a kulturą.

Bulimia – zwana potocznie wilczym głodem, to nie jest problem tylko modelek i dziewcząt wyczulonych na punkcie swojej figury, to uzależnienie, które może dotyczyć kobiet w różnym wieku. Zaczyna się zawsze podobnie, z pozoru niewinna chętka na coś do schrupania. I tak idą po kolei – pierwsza przekąska, druga, trzecia, coś większego i jeszcze coś i jeszcze trochę, przecież i tak znowu skończy tak samo… Bulimiczki to mistrzynie kamuflażu. Często o ich chorobie nie wie nikt, ani rodzina, ani przyjaciele, ani partner. Nikt. Co więcej, o zdobycie fachowej pomocy w naszym kraju też nie jest łatwo – wielomiesięczne kolejki do lekarza, brak specjalistów czy programy terapeutyczne przeznaczone jedynie dla nastolatek, jakby problem miał znikać sam po osiągnięciu pełnoletności.
Prelegentka TEDxKraków otwarcie mówi na temat, który ciągle zdaje się być niewygodnym. Daje przykład i nadzieję osobom w szponach wilczego głodu, że można pokonać chorobę i wyjść z niej silniejszym:
„Dałam się nabrać na całą tę medialną ściemę o tym jakie ciało ma być i prawie unicestwiłam  je, głodząc i raniąc! (…) Masz być taka jaka jesteś, bo twoje ciało to nie przypadek. To dziedzictwo i cud, który przydarzył się tobie (…) Bądź w swoim ciele na 100 procent i kochaj je tak jak na to zasługuje.”

Anna Gruszczyńska – w świecie internetu znana jako „Wilczo Głodna”, autorka książki o tym samym tytule. Z zawodu projektantka, z pasji entuzjastka psychologii, sztuki i sportu. Uprawia CrossFit, podnoszenie ciężarów, biega maratony. Definiuje siebie jako wolny duch – zjeździła stopem kawał świata, występowała jako performerka w teatrze ulicznym i śpiewała w grupie rekonstruującej dawne pieśni słowiańskie. Od kilku lat jej nową ojczyzną jest Belgia ale mieszkała także między innymi w USA, Hiszpanii, Grecji i we Włoszech. Mówi w czterech językach. I jak powtarza: “Nie ma żadnych ograniczeń dla człowieka, poza tymi w jego głowie.”

My jako dorośli angażujący się w inicjatywy społeczne jesteśmy w stanie wiele zdziałać aby dzieciom żyło się przyjemniej. Możemy pokolorować dziecięcy świat, upiększając ich najbliższe otoczenie. Co więcej, ta pomoc dodaje skrzydeł.
Stowarzyszenie Piękne Anioły do współpracy zaprasza osoby prywatne oraz firmy aby wspólnymi siłami i własnym nakładem pracy, dosłownie i w przenośni pomalować świat tych najmłodszych, dla których los nie był zbyt szczodry.
Potrzebującym dzieciakom Anioły dają miejsce do nauki przy własnym biurku, możliwość spania we własnym łóżku czy zaprojektowania swojego pokoju. Współpracują z dorosłymi, którzy w przeszłości otrzymali szansę od swoich opiekunów i dzięki niej mogli stać się lekarzami, informatykami, architektami, sportowcami albo spełniać swoje marzenia w innych obszarach. Ba, coraz częściej w projekty “Słoneczne pokoje” są zaangażowani osadzeni z ośrodków karnych oraz z zakładów poprawczych. Każdy kto pamięta, gdzie dorastał i uważa, że wszystkim dzieciom należy się godne życie, własne miejsce do nauki i zabawy, może wesprzeć stowarzyszenie swoim datkiem, wiedzą i doświadczeniem. Piękne Anioły łączą grupy pozornie nie mające nic wspólnego ze sobą. Nic, poza chęcią pomagania. Taka konfiguracja to właśnie ich autorskie reconnecting the dots.
Stowarzyszenie działa od prawie dwóch lat w Małopolsce i na Śląsku a od niedawna także na Mazowszu. Do tej pory dokonały już ponad 30 remontów a zmiana wystroju wnętrza na najmłodszych działa jak terapia – dając nadzieję na piękniejszą przyszłość.

Joanna McCoy – z zawodu jest tłumaczem przysięgłym, specjalizuje się w tekstach prawniczych. Interesuje się prawem i ciągle się go uczy, obecnie kontynuuje zdobywanie wiedzy z tego zakresu na podyplomowej kryminalistyce na Uniwersytecie Jagiellońskim. Uwielbia literaturę, oprócz tego kocha pisać i bezinteresownie kocha ludzi  - dlatego też pomaga i działa dla Aniołów.

Harimata, rozpoznając emocje użytkowników w oparciu o ruchy myszką czy sposób pisania na klawiaturze, początkowo miała przyczynić się do celniejszego targetowania reklam. Z czasem pierwotna idea stworzenia narzędzia marketingowego ustąpiła wyższym wartościom. Algorytm postanowiono wykorzystać w zupełnie inny sposób, mający pomóc we wczesnej diagnostyce i mierzeniu postępów terapii dzieci dotkniętych autyzmem, tworząc tym samym pomost między psychologią behawioralną a zaawansowaną technologią.

Technologia Harimata w obecnej fazie rozwoju pozwala na wykrycie autyzmu już
u dwulatka zarówno w warunkach domowych jak i w specjalistycznych ośrodkach, za pomocą prostych mobilnych gier. Złożone badania lekarskie, na które w metodach tradycyjnych składają się spotkania z psychologami, pediatrami i logopedami, tu zastąpiono tabletem i 15 minutową grą, która została zaprojektowana w taki sposób, aby takie zadania jak namalowanie obrazka, analizujące jednocześnie 140 parametrów na sekundę, mogło wskazać występowanie zaburzeń typowych dla dzieci autystycznych.

Inicjatywa po raz pierwszy pojawiła się w efekcie krakowskiej edycji Startup Weekend
w 2013 roku. Od tej pory ewoluuje, inspiruje i  słusznie zdobywa uznanie w Polsce i za granicą.

W marcu ubiegłego roku otrzymała nagrodę Digital Health Award, w kwietniu zwyciężyła w konkursie Global Impact Competition wyłaniającym najlepsze projekty technologiczne służące rozwiązywaniu problemów cywilizacyjnych. Ponadto otrzymała nagrodę Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego za innowacyjne osiągnięcia na arenie międzynarodowej.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat Harimaty i zarazić się pasją do nieszablonowego działania? Zarejestruj się na TEDxKraków już teraz!

Paweł Jarmołkowicz – współzałożyciel i prezes Harimaty, inżynier oprogramowania
z ponad 10 letnim doświadczeniem w dziale Research and Development. Absolwent Wyższej Szkoły Bankowości i Zarządzania w Krakowie, AGH oraz Graduate Studies Program 2014 organizowanego przez Singularity University w NASA AMES Research Park.